Ο τουριστικός τομέας αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, προσφέροντας σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αντιφατική κατάσταση. Παρά την ύπαρξη ανεργίας, οι τουριστικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις προσωπικού. Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), το 2023 καταγράφηκαν 53.229 κενές θέσεις εργασίας σε σύνολο 265.782 προβλεπόμενων θέσεων, δηλαδή ένα ποσοστό ελλείψεων της τάξης του 20%

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2022 οι κενές θέσεις στα ξενοδοχεία ανήλθαν σε 60.000, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τις 53.000 κενές θέσεις του 2021

Αιτίες του φαινομένου

Η έλλειψη προσωπικού στον τουριστικό κλάδο, παρά την ανεργία, μπορεί να αποδοθεί σε πολλούς παράγοντες:

1. Χαμηλές αμοιβές και δύσκολες συνθήκες εργασίας: Οι εργαζόμενοι στον τουρισμό συχνά αντιμετωπίζουν χαμηλές αμοιβές, εξαντλητικά ωράρια και έντονο εργασιακό άγχος, ειδικά κατά την τουριστική περίοδο αιχμής. Η έλλειψη επιπλέον παροχών, όπως στέγαση και διατροφή, καθιστά τον κλάδο λιγότερο ελκυστικό.
    
2. Εποχικότητα και εργασιακή ανασφάλεια: Η εποχική φύση του τουρισμού οδηγεί σε προσωρινές θέσεις εργασίας, χωρίς σταθερό εισόδημα και οφέλη όπως η ασφάλιση ή η επαγγελματική εξέλιξη. Αυτό αποθαρρύνει πολλούς από την απασχόληση στον κλάδο.
    
3. Αλλαγή επαγγελματικών προτιμήσεων και νέες ευκαιρίες εργασίας: Η πανδημία COVID-19 οδήγησε πολλούς επαγγελματίες του τουρισμού να στραφούν σε άλλους τομείς με μεγαλύτερη σταθερότητα και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Επιπλέον, η άνοδος της τηλεργασίας και των ψηφιακών θέσεων εργασίας προσφέρει νέες εναλλακτικές.
    
4. Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού: Οι τουριστικές επιχειρήσεις αναζητούν εργαζόμενους με συγκεκριμένες δεξιότητες, όπως γλωσσομάθεια και εμπειρία στην εξυπηρέτηση πελατών. Ωστόσο, υπάρχει έλλειψη κατάλληλα καταρτισμένων εργαζομένων, ενώ η περιορισμένη δυνατότητα επαγγελματικής εξέλιξης καθιστά τον τομέα λιγότερο ελκυστικό.
    
5. Στεγαστικό πρόβλημα και υψηλό κόστος ζωής: Σε τουριστικές περιοχές, όπως το Νότιο Αιγαίο και η Κρήτη, οι υψηλές τιμές ενοικίων αποθαρρύνουν εργαζόμενους από άλλες περιοχές να μετακινηθούν. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΝΣΕΤΕ, το 2022, το 24% των συνολικών ελλείψεων (14.346 κενές θέσεις εργασίας) καταγράφηκε στο Νότιο Αιγαίο και το 18% (10.808 θέσεις) στην Κρήτη

.

Προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος

Για να γίνει ο τουριστικός κλάδος πιο ελκυστικός για τους εργαζόμενους και να αντιμετωπιστεί η έλλειψη προσωπικού, προτείνονται τα εξής μέτρα:

• Αύξηση μισθών και βελτίωση συνθηκών εργασίας: Οι επιχειρήσεις πρέπει να προσφέρουν καλύτερες αμοιβές και ευνοϊκότερα εργασιακά πλαίσια, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων ρεπό και δικαιωμάτων για τους εργαζομένους.
   
• Παροχή στέγασης και άλλων κινήτρων: Η εξασφάλιση δωρεάν ή επιδοτούμενης στέγασης μπορεί να ενισχύσει την ελκυστικότητα των θέσεων εργασίας σε απομακρυσμένες ή ακριβές τουριστικές περιοχές.
   
• Εκπαίδευση και κατάρτιση: Ενίσχυση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στον τουριστικό τομέα για τη δημιουργία μιας νέας γενιάς επαγγελματιών με εξειδικευμένες γνώσεις.
   
• Ενίσχυση της απασχόλησης και μείωση της εποχικότητας: Διερεύνηση τρόπων για την παράταση της τουριστικής περιόδου και τη δημιουργία πιο σταθερών θέσεων εργασίας.

Ο τουριστικός κλάδος είναι ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία. Για να συνεχίσει να αναπτύσσεται, πρέπει να γίνει πιο ελκυστικός για τους εργαζόμενους, μέσω της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας, της παροχής κινήτρων και της ενίσχυσης της επαγγελματικής κατάρτισης.

από την ομάδα Taxhorizon